Noli Me Tangere - Buod ng Kabanata 9: "Mga Suliranin Tungkol sa Bayan"

 Sa kabanata 9 ng "Noli Me Tangere", nakatakdang kuhanin ni Maria Clara ang kanyang mga kagamitan sa kumbento dahil sa kasunduang ipinagkasundo ng kanyang Tiya Isabel na susunduin na sila sa karwahe. Subalit, bago pa man siya makaalis, dumating si Padre Damaso sa kumbento. Hindi ito pabor sa pag-alis ni Maria Clara kaya nagtungo ito sa bahay ng Kapitan. Inihayag ng pari ang kanyang pakay kay Kapitan Tiyago na dapat daw na itigil na ni Maria Clara ang pakikipag-mabutihan kay Ibarra dahil siya raw ang pangalawang ama ng dalaga. Sinabi rin ni Padre Damaso na hindi dapat ipagkaloob ng Kapitan ang kabutihan sa kanyang mga kaaway.

Napag-alaman ng Kapitan ang mga sinabi ni Padre Damaso at napapayag ito. Pag-alis ng pari, agad na pinatay ng Kapitan ang mga kandilang inihanda ni Maria Clara para sa paglalakbay ni Ibarra pauwi sa San Diego. Samantala, si Padre Sybila, isa sa mga paring Dominikano, ay nagtungo sa kumbento sa Puerta de Isabel II upang dalawin ang paring may matinding sakit. Ipinabatid niya rito ang mga kaganapang nangyari kamakailan tulad ng pang-aaway ni Padre Damaso sa bahay ng Kapitan Tiyago, ang paniniwala na nagtangkang mag-alyansa ang Tinyente sa Kapitan Heneral, at ang pagtaas ng buwis na naging dahilan ng pagkawala ng kayamanan ng mga Pilipino.

Napahayag ng matandang pari na natuto na ang mga Pilipino sa pamamahala ng kanilang mga ari-arian at sa pangangalaga sa kanilang yaman. Ito ay nagpapahiwatig ng paghihirap ng mga Pilipino dahil sa sobrang buwis na ipinataw ng mga dayuhan, at ang kanilang pakikibaka sa kalagayang ito.