Noli Me Tangere - Buod ng Kabanata 18: "Mga Kaluluwang Naghihirap"

 Nagdaos ng matamlay na misa si Padre Salvi sa araw na iyon, habang abala ang mga matatanda sa nalalapit na pista sa kanilang bayan. Nag-aabang sila na makausap ang pari upang malaman kung sino sa mga pari ang magmimisa - si Padre Damaso, si Padre Martin, o ang koordinator.

Sa kasalukuyan, pinag-uusapan ng mga matatanda ang pagbili ng indulhensya para sa kaligtasan ng mga namatay na kaanak na patuloy na nagdurusa sa purgatoryo. Sinasabing ang isang indulhensya ay katumbas ng mahigit isang libong taon na kaligtasan mula sa purgatoryo.

Sa gitna ng kanilang mga kuro-kuro, hindi nila namalayan ang pagdating ni Sisa. Nagdala siya ng handog para sa mga pari - mga sariwang gulay mula sa kanyang mga tanim at paboritong pakô ng kura.

Ngunit hindi siya pinansin ng mga sakristan at mga tauhan ng kumbento nang pumasok siya sa kusina ng kumbento upang iayos ang kanyang mga dala-dalahan. Nakausap niya ang tagaluto doon at nalaman niyang maysakit ang pari at hindi niya ito makakausap.

Nagulat din siya nang malaman na ang kanyang anak na si Crispin ay tumakas kasama ni Basilio matapos magnakaw ng dalawang onsa. Alam na raw ito ng mga gwardiya sibil at papunta na ang mga ito sa kanilang bahay upang hulihin ang mga bata.

Tinuya rin niya si Sisa dahil hindi daw niya tinuruan ng kabutihang asal ang kanyang mga anak at nagmana raw ang mga ito sa kanyang walang silbing asawa.