Buod
Sa ikapitong gabi, narating na ni
Simoun ang kanyang layunin. Dumating siya sa kanyang bahay kasama ang ibang tao
pagkatapos ng dalawang araw mula nang umalis siya. Mayroon siyang binabantayan
na lugar malapit sa kumbento ng Sta. Clara at doon ay nakita niya si
Camaroncocido na may kausap na isang mag-aaral sa dulaan.
Si Basilio naman ay may malinis na
hangarin na mapagaling ang kanyang tagapag-ampon, na si Kapitan Tiago. Ngunit
nagtataka siya kung bakit nanggaling siya sa ospital ay nakita niya si Kapitan
Tiago na tulog, naglalaway, at parang patay na tao. Hindi niya maunawaan kung
sino ang nagbibigay ng apoy sa kanya, dahil si Simoun at si Padre Irene lang
ang nagdadala ng mga bisita sa bahay na iyon.
Nang gabing iyon, pumunta si Simoun
sa bahay ni Basilio upang ipaalam ang plano ng himagsikan na gagawin sa gabi na
iyon. Nais ni Simoun na pamunuan ang isang grupo ng mga manggigiba na pumasok
sa kumbento upang makuha si Maria Clara.
Ngunit huli na ang lahat dahil
namatay na si Maria Clara nang hapon ng araw na iyon. Sa una, hindi
makapaniwala si Simoun, ngunit napatunayan niya ito nang ipadala ni Padre Salvi
ang balita kay Padre Irene upang ipaalam kay Kapitan Tiago ang pagkamatay ng
dalaga.
Dahil dito, sumabog ang puso ni
Simoun sa kalungkutan at galit. Ito ang dahilan ng kanyang planong himagsikan.
Samantala, naiwan si Basilio na awang-awa kay Simoun.
Pagsusuri
Sa kabanatang ito ng El
Filibusterismo, makikita natin ang mga pangunahing kaganapan at karakter na
nagtutulak sa kuwento tungo sa kasalukuyang kaganapan. Narito ang ilang
pagsusuri sa mga mahahalagang aspekto ng kabanatang ito:
1. Simoun bilang nagtataguyod ng
rebolusyon - Si Simoun, ang kilalang tauhan sa nobelang ito na siya rin ang
Crisostomo Ibarra mula sa Noli Me Tangere, ay nagsisilbing nagtataguyod ng
rebolusyon laban sa mga mapang-abusong prayle at pamahalaan. Makikita natin
dito ang kanyang determinasyon na pangunahan ang isang himagsikan at ang
kanyang layunin na makuha si Maria Clara, ang kanyang minamahal na kasintahan.
Ngunit sa kabila ng kanyang kasigasigan, siya ay napatampok bilang isang taong
puno ng kalungkutan at pait dahil sa kamatayan ni Maria Clara, na nagbibigay sa
kanya ng mas matinding kahulugan sa kanyang pakikibaka.
2. Maria Clara bilang simbolo ng mga
sakripisyo - Si Maria Clara, ang babaeng minamahal ni Simoun at anak nina
Kapitan Tiago at Pia Alba, ay nagbibigay ng simbolismo ng mga sakripisyo at
kawalang-katarungan na nararanasan ng mga Pilipino noong panahon ng Kastila.
Ang kanyang kamatayan ay nagpapakita ng kawalang-katarungan ng pamahalaan at
simbahan, na nagdulot ng malalim na kalungkutan kay Simoun at iba pang mga
tauhan sa nobela.
3. Basilio bilang simbolo ng pag-asa
- Si Basilio, ang dating batang nagdulot ng kalituhan sa Noli Me Tangere, ay
nagpapakita ngayon ng kahandaan na tumulong sa kanyang tagapag-ampon na si
Simoun. Ang kanyang hangaring mapagaling ang kanyang tagapag-ampon ay
nagpapakita ng kahalagahan ng pag-asa sa gitna ng mga suliranin at pagsubok.
Siya rin ay nagtuturing ng awa kay Simoun, na nagpapakita ng kanyang
kahinahunan at kahabag-habag na kalagayan.
4. Paghahanda sa himagsikan - Sa
kabanatang ito, makikita rin natin ang mga paghahanda ng mga tauhan sa
nalalapit na himagsikan. Si Simoun ay nagpaplanong pangunahan ang isang
pulutong ng manggigiba upang makuha si Maria Clara, na nagpapakita ng kanyang
determinasyon na ipaglaban ang kanyang layunin. Sa kabila nito, ang kamatayan
ni Maria Clara ay nagdulot ng malaking kahinaan at pait sa kanya, na maaaring
magdulot ng mga kahalumigmigan sa kanyang mga plano.
5. Kontrast ng mga karakter - Sa
kabanatang ito ng El Filibusterismo, makikita natin ang malinaw na kontrast sa
pagitan ng mga karakter. May mga karakter na nagtutulungan at nagtitiwala sa
isa't isa, tulad nina Basilio at Simoun, na nagpapakita ng mga halimbawa ng
pagkakaisa at pakikipagtulungan sa gitna ng mga hamon at suliranin. Ngunit
mayroon din mga karakter na nagtatraydor, tulad ng mga opisyal ng pamahalaan at
mga mapang-abusong prayle, na nagpapakita ng kasamaan at kalupitan na
kadalasang nagaganap noong panahon ng Kastila sa Pilipinas.
6. Pakikibaka para sa katarungan -
Ang tema ng pakikibaka para sa katarungan ay patuloy na binibigyang-diin sa
kabanatang ito. Makikita natin ang mga pangunahing tauhan na nagtutulak sa
rebolusyon at sumusulong sa kanilang mga layunin upang mabawi ang katarungan
para sa kanilang mga minamahal at para sa mga taong api. Ang mga karakter na
tulad ni Simoun at Basilio ay nagpapakita ng kanilang determinasyon na labanan
ang kawalang-katarungan, kahit na may mga personal na sakripisyo na kailangang
harapin.
7. Pagsisiyasat ng lipunan - Sa
pamamagitan ng mga pangyayari at karakter sa kabanatang ito, maaari rin nating
makita ang pagsisiyasat ni Jose Rizal sa lipunan ng Pilipinas noong panahon ng
Kastila. Makikita natin ang mga suliranin at mga pangaabuso na kanyang
ibinunyag, tulad ng korapsyon sa pamahalaan, pang-aapi ng mga prayle, at
kawalan ng katarungan sa lipunan. Ang nobelang ito ay naglalayong magbukas ng
mata ng mga mambabasa sa mga isyu ng lipunan at magsilbing inspirasyon para sa
pagbabago at pag-unlad.
8. Emosyonal na tugon ng mga tauhan
- Sa kabanatang ito, makikita rin natin ang malalim na emosyonal na tugon ng
mga tauhan sa mga pangyayari sa kanilang paligid. Mula sa pighati ni Simoun sa
kamatayan ni Maria Clara, hanggang sa determinasyon ni Basilio na tumulong kay
Simoun, at ang galit at panghihinayang ng iba pang mga tauhan sa mga
kahalumigmigan ng lipunan, ang mga emosyonal na aspeto ng mga karakter ay nagbibigay
ng dagdag na lalim sa kuwento.